Het is onze
mening en persoonlijke overtuiging dat een verantwoorde fokker zijn
dieren laat testen op PKD.
Het is een probleem wat bij alle
kattenrassen voor kan komen.
Met een simpele scan op de leeftijd
van ruim 1 jaar geeft 99.9tiende % zekerheid of hij wel of geen
PKD heeft.
Met een dier wat PKD heeft mag niet gefokt worden.
PKD positieve dieren vererven dit en worden doorgaans niet echt
oud.
AUTOSOMAAL DOMINANTE POLYCYSTISCHE
NIERZIEKTE BIJ KATTEN
PKD - ADPKD
Wat
is Polycystic Kidney Disease - PKD?
Polycystic Kidney Disease (PKD)
is een erfelijke nierziekte die vooral gevonden wordt bij Perzen
en Exotisch Korthaar (kortharige Pers), maar ook voorkomt
bij andere kattenrassen en huiskatten.
PKD bij de kat werd sporadisch
aangetroffen in de literatuur sinds 1967.
Echt onderzoek is
pas begonnen in 1990.
Toen werd een zieke Perzische poes met
falende nierfunctie doorverwezen naar de kliniek van de Ohio
State University.
Kittens van haar werden vervolgens gebruikt
om een fokkolonie op te zetten en onderzoek kon beginnen.
Hoe
wordt PKD vastgesteld?
PKD wordt het makkelijkste
vastgesteld door echografisch nieronderzoek waarmee de ziekte
vanaf tien maanden opgespoord kan worden als er cystes in
de nieren aangetroffen worden.
Nodig is enkel het scheren van
de haren over het midden van de buik en een korte periode (enkele
minuten) van scannen om de aanwezigheid van cystes vast te
stellen. Er is zelden een verdoving nodig.
Het is erg belangrijk
dat de scan uitgevoerd wordt met goede apparatuur en de resultaten
geïnterpreteerd door radiologisch getrainde dierenartsen.
Als dit het geval is, is de diagnose voor 98% zeker.
De transducer van het echo-apparaat dient een frequentie te
hebben van 7.5 tot 10 MHz en een grijstintenschaal van 256.
Hoe hoger de frequentie, des te gedetailleerder en dus beter
het beeld.
Een DNA-test om PKD vast te stellen is nog
niet beschikbaar.
Wat veroorzaakt deze
ziekte bij katten?
PKD is een langzaam verlopende
progressieve ziekte met een uiteindelijk altijd dodelijke afloop.
De kat wordt pas vrij laat in zijn leven echt ziek hoewel
cystes al langer aanwezig zijn.
Problemen beginnen met vergroting
van de nieren, gestoorde nierfunctie en start gemiddeld met zo'n
jaar of zeven.
De ziekte is bewezen erfelijk en cystes zijn
aanwezig vanaf de geboorte.
De grootte ervan variëert van minder
dan een millimeter tot verscheidene centimeters.
Oudere
dieren hebben grotere en meer cystes.
De problemen waardoor
de kat ziek wordt, beginnen wanneer de cystes gaan groeien
en hierdoor het functionele nierweefsel in de verdrukking komt.
Daardoor kunnen de nieren niet goed meer functioneren.
De kat sterft uiteindelijk aan de gevolgen van chronisch nierfalen.
Klinische kenmerken zijn onder andere lusteloosheid, vermageren,
gebrek aan eetlust, veel extra drinken en extra urineren.
Er is een groot verschil tussen individuele dieren in hoe
snel ze ziek worden en hoe lang het duurt voor ze aan de ziekte
overlijden.
Het is ook mogelijk dat een dier op eerdere leeftijd
aan een andere ziekte overlijdt,
voordat de nierfunctie
door PKD zo dramatisch is verminderd dat het ziekteproces begint.
Wat zeker is, is dat een kat die cystes heeft, altijd ziek zal worden
en problemen krijgt die uiteindelijk de dood tot gevolg heeft.
Hoe
moet een fokker PKD uit een fokgroep elimineren?
Aangezien PKD het resultaat
is van 1 autosomaal dominant gen, is het vrij makkelijk om
dat gen te traceren en te verwijderen uit een fokbestand in
1 generatie.
Alle fokdieren moeten gescand worden om de aanwezigheid
van cystes vast te stellen.
De snelste manier om het probleem
te elimineren is alle aangedane dieren te castreren / steriliseren
en alleen door te fokken met PKD-negatieve dieren.
Een
PKD-vrije kat is altijd genetisch PKD-vrij en kan de ziekte dus
niet meer doorgeven aan het nageslacht.
Als een bepaalde
dekkater of fokpoes uitermate waardevol is voor de fok, is
het toch mogelijk om hiervan PKD-vrij nageslacht te fokken.
Dan dient de partner waarmee dit dier gekruist wordt bewezen
PKD-vrij te zijn en de kat zelf bewezen heterozygoot voor
de ziekte (dit weet men als deze kat eerder ouder is geworden
van een PKD-vrij kitten).
Een aanbevelenswaardig artikel is: "Autosomal
Dominant Polycystic Kidney Disease in Persian Cats", door Dr
David S. Biller, Dr Stephen P. DiBartola en Wilma J. Lagerwerf.
Het artikel werd gepubliceerd in de februari uitgave van 1998
van "Cat Fanciers' Magazine" en kan ook gevonden
worden op de internetpagina van de CFA via http://www.cfainc.org,
op "News" klikken en dan op "Autosomal Dominant
Polycystic Kidney Disease". Andere referentie artikelen zijn:
Biller DS, et al; "Inheritance of Polycystic Kidney Disease
in Persian Cats, Journal of Heredity, 1996 Jan; 87(1): 1-5
en: Eaton KA, et al; "Autosomal Dominant Polycystic Kidney
Disease in Persian and Persian-cross Cats, Vet Pathology 1997,
Mar; 34(2): 117-126.
Wat
kunt U doen?
Er wordt aangenomen dat PKD
vaker voorkomt bij Perzen en Exotisch Korthaar (kortharige Pers)
dan momenteel is vastgesteld.
Met meer studie en meer gepubliceerde
informatie over deze erfelijke ziekte kunnen fokkers, dierenartsen
en wetenschappers samenwerken om PKD-vrije fokprgramma's te starten.
U kunt daarbij helpen.
U kunt uw fokdieren laten scannen
en zo snel mogelijk alleen nog maar met PKD-vrije dieren fokken.
Tekst
© David S. Biller, DAVM, DAVCR, Kansas State University en Marie
Thiers, S*Sequoyahs Persians, Zweden, Tekst Nederlandse vertaling:
Mimy Sluiter, Moirawin Manx, Nederland, nagekeken en geaccordeerd
door Dr. Hein P. Meyer, DVM, Dipl ECVIM-CA, Diergeneeskundige Faculteit,
Universiteit Utrecht, Nederland. Voor meer informatie over de echografische
controle mogelijkheden in Nederland kunt u e-mailen met Dr. Meyer: <h.p.meyer@pobox.accu.uu.nl>.

http://www.vetstreamfelis.co.uk/corporate/fab/pkd.htm